مولانا
https://www.sherfarsi.ir/molavi/توزیع-کردن-پای-مرد-در-جمله-شهر-تبریز-و-جمع-شدن-اندک-چیز-و-رفتن-آن

متن

1. واقعه آن وام او مشهور شد

   پای مرد از درد او رنجور شد

2. از پی توزیع گرد شهر گشت

   از طمع می گفت هر جا سرگذشت

3. هیچ ناورد از ره کدیه به دست

   غیر صد دینار آن کدیه پرست

4. پای مرد آمد بدو دستش گرفت

   شد بگور آن کریم بس شگفت

5. گفت چون توفیق یابد بنده ای

   که کند مهمانی فرخنده ای

6. مال خود ایثار راه او کند

   جاه خود ایثار جاه او کند

7. شکر او شکر خدا باشد یقین

   چون به احسان کرد توفیقش قرین

8. ترک شکرش ترک شکر حق بود

   حق او لا شک به حق ملحق بود

9. شکر می کن مر خدا را در نعم

   نیز می کن شکر و ذکر خواجه هم

10. رحمت مادر اگر چه از خداست

    خدمت او هم فریضه ست و سزاست

11. زین سبب فرمود حق صلوا علیه

    که محمد بود محتال الیه

12. در قیامت بنده را گوید خدا

    هین چه کردی آنچ دادم من ترا

13. گوید ای رب شکر تو کردم به جان

    چون ز تو بود اصل آن روزی و نان

14. گویدش حق نه نکردی شکر من

    چون نکردی شکر آن اکرام فن

15. بر کریمی کرده ای ظلم و ستم

    نه ز دست او رسیدت نعمتم

16. چون به گور آن ولی نعمت رسید

    گشت گریان زار و آمد در نشید

17. گفت ای پشت و پناه هر نبیل

    مرتجی و غوث ابناء السبیل

18. ای غم ارزاق ما بر خاطرت

    ای چو رزق عام احسان و برت

19. ای فقیران را عشیره و والدین

    در خراج و خرج و در ایفاء دین

20. ای چو بحر از بهر نزدیکان گهر

    داده و تحفه سوی دوران مطر

21. پشت ما گرم از تو بود ای آفتاب

    رونق هر قصر و گنج هر خراب

22. ای در ابرویت ندیده کس گره

    ای چو میکائیل راد و رزق ده

23. ای دلت پیوسته با دریای غیب

    ای به قاف مکرمت عنقای غیب

24. یاد ناورده که از مالم چه رفت

    سقف قصد همتت هرگز نکفت

25. ای من و صد هم چو من در ماه و سال

    مر ترا چون نسل تو گشته عیال

26. نقد ما و جنس ما و رخت ما

    نام ما و فخر ما و بخت ما

27. تو نمردی ناز و بخت ما بمرد

    عیش ما و رزق مستوفی بمرد

28. واحد کالالف در رزم و کرم

    صد چو حاتم گاه ایثار نعم

29. حاتم ار مرده به مرده می دهد

    گردگان های شمرده می دهد

30. تو حیاتی می دهی در هر نفس

    کز نفیسی می نگنجد در نفس

31. تو حیاتی می دهی بس پایدار

    نقد زر بی کساد و بی شمار

32. وارثی نا بوده یک خوی ترا

    ای فلک سجده کنان کوی ترا

33. خلق را از گرگ غم لطفت شبان

    چون کلیم الله شبان مهربان

34. گوسفندی از کلیم الله گریخت

    پای موسی آبله شد نعل ریخت

35. در پی او تا به شب در جست و جو

    وان رمه غایب شده از چشم او

36. گوسفند از ماندگی شد سست و ماند

    پس کلیم الله گرد از وی فشاند

37. کف همی مالید بر پشت و سرش

    می نواخت از مهر هم چون مادرش

38. نیم ذره طیرگی و خشم نی

    غیر مهر و رحم و آب چشم نی

39. گفت گیرم بر منت رحمی نبود

    طبع تو بر خود چرا استم نمود

40. با ملایک گفت یزدان آن زمان

    که نبوت را نمی زیبد فلان

41. مصطفی فرمود خود که هر نبی

    کرد چوپانیش برنا یا صبی

42. بی شبانی کردن و آن امتحان

    حق ندادش پیشوایی جهان

43. گفت سایل هم تو نیز ای پهلوان

    گفت من هم بوده ام دهری شبان

44. تا شود پیدا وقار و صبرشان

    کردشان پیش از نبوت حق شبان

45. هر امیری کو شبانی بشر

    آن چنان آرد که باشد مؤتمر

46. حلم موسی وار اندر رعی خود

    او به جا آرد به تدبیر و خرد

47. لاجرم حقش دهد چوپانیی

    بر فراز چرخ مه روحانیی

48. آنچنان که انبیا را زین رعا

    بر کشید و داد رعی اصفیا

49. خواجه باری تو درین چوپانیت

    کردی آنچ کور گردد شانیت

50. دانم آنجا در مکافات ایزدت

    سروری جاودانه بخشدت

51. بر امید کف چون دریای تو

    بر وظیفه دادن و ایفای تو

52. وام کردم نه هزار از زر گزاف

    تو کجایی تا شود این درد صاف

53. تو کجایی تا که خندان چون چمن

    گویی بستان آن و ده چندان ز من

54. تو کجایی تا مرا خندان کنی

    لطف و احسان چون خداوندان کنی

55. تو کجایی تا بری در مخزنم

    تا کنی از وام و فاقه آمنم

56. من همی گویم بس و تو مفضلم

    گفته کین هم گیر از بهر دلم

57. چون همی گنجد جهانی زیر طین

    چون بگنجد آسمانی در زمین

58. حاش لله تو برونی زین جهان

    هم به وقت زندگی هم این زمان

59. در هوای غیب مرغی می پرد

    سایه او بر زمینی می زند

60. جسم سایه سایه سایه دلست

    جسم کی اندر خور پایه دلست

61. مرد خفته روح او چون آفتاب

    در فلک تابان و تن در جامه خواب

62. جان نهان اندر خلا هم چون سجاف

    تن تقلب می کند زیر لحاف

63. روح چون من امر ربی مختفیست

    هر مثالی که بگویم منتفیست

64. ای عجب کو لعل شکربار تو

    وان جوابات خوش و اسرار تو

65. ای عجب کو آن عقیق قندخا

    آن کلید قفل مشکل های ما

66. ای عجب کو آن دم چون ذوالفقار

    آنک کردی عقل ها را بی قرار

67. چند هم چون فاخته کاشانه جو

    کو و کو و کو و کو و کو و کو

68. کو همان جا که صفات رحمتست

    قدرتست و نزهتست و فطنتست

69. کو همان جا که دل و اندیشه اش

    دایم آن جا بد چو شیر و بیشه اش

70. کو همان جا که امید مرد و زن

    می رود در وقت اندوه و حزن

71. کو همان جا که به وقت علتی

    چشم پرد بر امید صحتی

72. آن طرف که بهر دفع زشتیی

    باد جویی بهر کشت و کشتیی

73. آن طرف که دل اشارت می کند

    چون زبان یا هو عبارت می کند

74. او مع الله است بی کو کو همی

    کاش جولاهانه ماکو گفتمی

75. عقل ما کو تا ببیند غرب و شرق

    روح ها را می زند صد گونه برق

76. جزر و مدش بد به بحری در زبد

    منتهی شد جزر و باقی ماند مد

77. نه هزارم وام و من بی دست رس

    هست صد دینار ازین توزیع و بس

78. حق کشیدت ماندم در کش مکش

    می روم نومید ای خاک تو خوش

79. همتی می دار در پر حسرتت

    ای همایون روی و دست و همتت

80. آمدم بر چشمه و اصل عیون

    یافتم در وی به جای آب خون

81. چرخ آن چرخست آن مهتاب نیست

    جوی آن جویست آب آن آب نیست

82. محسنان هستند کو آن مستطاب

    اختران هستند کو آن آفتاب

83. تو شدی سوی خدا ای محترم

    پس به سوی حق روم من نیز هم

84. مجمع و پای علم ماوی القرون

    هست حق کل لدینا محضرون

85. نقش ها گر بی خبر گر با خبر

    در کف نقاش باشد محتصر

86. دم به دم در صفحه اندیشه شان

    ثبت و محوی می کند آن بی نشان

87. خشم می آرد رضا را می برد

    بخل می آرد سخا را می برد

88. نیم لحظه مدرکاتم شام و غدو

    هیچ خالی نیست زین اثبات و محو

89. کوزه گر با کوزه باشد کارساز

    کوزه از خود کی شود پهن و دراز

90. چوب در دست دروگر معتکف

    ورنه چون گردد بریده و مؤتلف

91. جامه اندر دست خیاطی بود

    ورنه از خود چون بدوزد یا درد

92. مشک با سقا بود ای منتهی

    ورنه از خود چون شود پر یا تهی

93. هر دمی پر می شوی تی می شوی

    پس بدانک در کف صنع ویی

94. چشم بند از چشم روزی کی رود

    صنع از صانع چه سان شیدا شود

95. چشم داری تو به چشم خود نگر

    منگر از چشم سفیهی بی خبر

96. گوش داری تو به گوش خود شنو

    گوش گولان را چرا باشی گرو

97. بی ز تقلیدی نظر را پیشه کن

    هم برای عقل خود اندیشه کن