تو اگر به حسن دعوی بکنی گواه داری
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/تو-اگر-به-حسن-دعوی-بکنی-گواه-داری

متن تو اگر به حسن دعوی بکنی گواه داری

1. تو اگر به حسن دعوی بکنی گواه داری

   که جمال سرو بستان و کمال ماه داری

   تو اگر ادعای زیبایی بکنی، شواهدی برای ادعای خودت داری؛ این شواهد عبارتند از: قد و قامت موزون تو که همچون سرو است و چهره‌ی همچون ماه تو

2. در کس نمی گشایم که به خاطرم درآید

   تو به اندرون جان آی که جایگاه داری

   دریچه قلبم را به روی هیچ کسی باز نمی‌کنم و کسی را به دلم راه نمی‌دهم. ولی تو به درون جان و دلم بیا که در جان من جای داری.

3. ملکی مهی ندانم به چه کنیتت بخوانم

   به کدام جنس گویم که تو اشتباه داری

   فرشته هستی یا ماه؟ نمی‌دانم تو را با چه لقبی صدا بزنم. بگویم به چه چیزی شباهت داری؟

4. بر کس نمی توانم به شکایت از تو رفتن

   که قبول و قوتت هست و جمال و جاه داری

   نمی‌توانم برای شکایت کردن از تو پیش کس دیگری بروم چرا که مقبولیت و قدرت و زیبایی و مقام داری

5. گل بوستان رویت چو شقایقست لیکن

   چه کنم به سرخ رویی که دلی سیاه داری

   چهره‌ی تو که همچون گل بوستان است، شبیه شقایق سرخ رنگ است ولی با سرخ روییت چه کار می‌توانم بکنم که درون سینه‌ات دلی سیاه داری (سنگدل هستی)

6. چه خطای بنده دیدی که خلاف عهد کردی

   مگر آن که ما ضعیفیم و تو دستگاه داری

   چه اشتباهی از من دیدی که پیمانت را شکستی؟ حتما دلیلش این بوده که ما ضعیف هستیم و تو داری دستگاه و قدرت هستی.

7. نه کمال حسن باشد ترشی و روی شیرین

   همه بد مکن که مردم همه نیکخواه داری

   ترش رویی و تند خویی همراه با زیبا رویی کمال زیبایی نیست. این که همه‌ی مردم خیرخواه تو هستند نباید موجب شود که با همه بدرفتاری کنی

8. تو جفا کنی و صولت دگران دعای دولت

   چه کنند از این لطافت که تو پادشاه داری

   تو نامهربانی و خشم می‌ورزی و دیگران برای دولت و حشمت تو دعا می‌فرستند؛ چه کار می‌توانند بکنند با این همه نرمی و لطافتی که تو ای پادشاه زیبایی دارا هستی؟

9. به یکی لطیفه گفتی ببرم هزار دل را

   نه چنان لطیف باشد که دلی نگاه داری

   گفتی با یک سخن نغز و زیبا هزار نفر را دلداده خود می‌کنم. ولی این کار، بهتر از این نیست که دلی را بدست بیاوری.

10. به خدای اگر چو سعدی برود دلت به راهی

    همه شب چنو نخسبی و نظر به راه داری

    به خدا قسم که اگر همچون سعدی دلت به سویی میل پیدا کند، همانند او هیچ شبی خوابت نمی‌برد و همچنان چشم به راه می‌مانی.