خفته خبر ندارد سر بر کنار جانان
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/خفته-خبر-ندارد-سر-بر-کنار-جانان

متن خفته خبر ندارد سر بر کنار جانان

1. خفته خبر ندارد سر بر کنار جانان

   کاین شب دراز باشد بر چشم پاسبانان

   کسی که سرش را در کنار یار خود گذاشته و خوابیده است، خبر ندارد که این شب برای چشم کسانی که پاسبانی شب را می‌کنند، دراز و طولانی است.

2. بر عقل من بخندی گر در غمش بگریم

   کاین کارهای مشکل افتد به کاردانان

   اگر به خاطر غم یار بگریم، به عقل من خواهی خندید. که اگر تو عاقل و کاربلد باشی، نباید گرفتار این مشکلات شوی.

3. دل داده را ملامت گفتن چه سود دارد

   می باید این نصیحت کردن به دلستانان

   چه سودی دارد که عاشق را سرزنش کنی؟  باید به کسانی که دل عاشقان را برده‌اند پند و اندرز داد.

4. دامن ز پای برگیر ای خوبروی خوش رو

   تا دامنت نگیرد دست خدای خوانان

   ای زیباروی خوشگل، دامنت را جمع کن تا دچار ناله کسانی که برای دعا کردن به درگاه خدا، دست به آسمان برده‌اند، نشوی.

5. من ترک مهر اینان در خود نمی شناسم

   بگذار تا بیاید بر من جفای آنان

   من در خودم نمی‌بینم که بتوانم محبت ایشان را ترک کنم. بگذار که ستم آنان بر سر من ببارد.

6. روشن روان عاشق از تیره شب ننالد

   داند که روز گردد روزی شب شبانان

   عاشق روشن روان، از تاریکی شب شکایت نمی‌کند، چرا که می‌داند که یک زمانی، شب چوپانان هم به صبح می‌رسد.

7. باور مکن که من دست از دامنت بدارم

   شمشیر نگسلاند پیوند مهربانان

   خیال نکن که من دست از دامن تو برمی‌دارم، شمشیر نمی‌تواند پیوند آنان که پیمان مهر بسته‌اند را پاره کند.

8. چشم از تو برنگیرم ور می کشد رقیبم

   مشتاق گل بسازد با خوی باغبانان

   حتی اگر نگهبان تو، من را بکشد هم، چشم از تو برنخواهم داشت. کسی که مشتاق گل است، با خلق و خوی باغبانان کنار می‌آید.

9. من اختیار خود را تسلیم عشق کردم

   همچون زمام اشتر بر دست ساربانان

   من اختیار خود را به دست عشق سپردم. همانگونه که افسار شتر در دست ساربان است.

10. شکرفروش مصری حال مگس چه داند

    این دست شوق بر سر وان آستین فشانان

    شکرفروش مصری، چه خبر از حال مگس دارد؟ این یکی دست شوق بر سرش نهاده است و دیگری، دستش را تکان می‌دهد.

11. شاید که آستینت بر سر زنند سعدی

    تا چون مگس نگردی گرد شکردهانان

    ای سعدی! سزاوار است که با دست و آستینشان، بر سر تو بزنند تا همانند مگس دور و بر شیرین سخنان نگردی.