قصاید فارسی در ستایش علاء الدین عطاملک جوینی صاحب دیوان سی و نهم
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/قصاید-فارسی-در-ستایش-علا-الدین-عطاملک-جوینی-صاحب-دیوان-سی-و-نهم

متن قصاید فارسی در ستایش علاء الدین عطاملک جوینی صاحب دیوان سی و نهم

1. شکر به شکر نهم در دهان مژده دهان

   اگر تو باز برآری حدیث من به دهان

2. بعید نیست که گر تو به عهد بازآیی

   به عید وصل تو من خویشتن کنم قربان

3. تو آن نه ای که چو غایب شوی ز دل بروی

   تفاوتی نکند قرب دل به بعد مکان

4. قرار یک نفسم بی تو دست می ندهد

   هم احتمال جفا به که صبر بر هجران

5. محب صادق اگر صاحبش به تیر زند

   محبتش نگذارد که بر کند پیکان

6. وصال دوست به جان گر میسرت گردد

   بخر که دیر به دست اوفتد چنین ارزان

7. کدام روز دگر جان به کار بازآید

   که جان فشان نکنی روز وصل بر جانان

8. شکایت از دل سنگین یار نتوان کرد

   که خویشتن زده ایم آبگینه بر سندان

9. ز دست دوست به نالیدن آمدی سعدی

   تو قدر دوست ندانی که دوست داری جان

10. گر آن بدیع صفت خویشتن به ما ندهد

    بیار ساقی و ما را ز خویشتن بستان

11. زمان باد بهارست داد عیش بده

    که دور عمر چنان می رود که برق ایمان

12. چگونه پیر جوانی و جاهلی نکند

    درین قضیه که گردد جهان پیر جوان

13. نظاره چمن اردیبهشت خوش باشد

    که بر درخت زند باد نوبهار افشان

14. مهندسان طبیعت ز جامه خانه غیب

    هزار حله برآرند مختلف الوان

15. ز کارگاه قضا در درخت پوشانند

    قبای سبز که تاراج کرده بود خزان

16. به کلبه چمن از رنگ و بوی باز کنند

    هزار طبله عطار و تخت بازرگان

17. بهار میوه چو مولود نازپرور دوست

    که تا بلوغ دهان برنگیرد از پستان

18. نه آفتاب مضرت کند نه سایه گزند

    که هر چهار به هم متفق شدند ارکان

19. اوان منقل آتش گذشت و خانه گرم

    زمان برکه آبست و صفه ایوان

20. بساط لهو بینداز و برگ عیش بنه

    به زیر سایه رز بر کنار شادروان

21. تو گر به رقص نیایی شگفت جانوری

    ازین هوا که درخت آمدست در جولان

22. ز بانگ مشغله بلبلان عاشق مست

    شکوفه جامه دریدست و سرو سرگردان

23. خجل شوند کنون دختران مصر چمن

    که گل ز خار برآید چو یوسف از زندان

24. تو خود مطالعه باغ و بوستان نکنی

    که بوستان بهاری و باغ لالستان

25. کدام گل بود اندر چمن به زیباییت

    کدام سرو به بالای تست در بستان

26. چه گویم آن خط سبز و دهان شیرین را

    بجز خضر نتوان گفت و چشمه حیوان

27. به چند روز دگر کافتاب گرم شود

    مقر عیش بود سایه بان و سایه بان

28. تو کافتاب زمینی به هیچ سایه مرو

    مگر به سایه دستور پادشاه زمان

29. سحاب رحمت و دریای فضل و کان کرم

    سپهر حشمت و کوه وقار و کهف امان

30. بزرگ روی زمین پادشاه صدرنشین

    علاء دولت و دین صدر پادشاه نشان

31. که گردنان اکابر نخست فرمانش

    نهند بر سر و پس سر نهند بر فرمان

32. وگر حسود نه راضیست گو به رشک بمیر

    که مرتبت به سزاوار می دهد یزدان

33. نه تافتست چنین آفتاب بر آفاق

    نه گستریده چنین سایه بر بسیط جهان

34. بلند پایه قدرش چه جای فهم و قیاس

    فراخ مایه فضلش چه جای حصر وبیان

35. به گرد همتش ادراک آدمی نرسد

    که فهم برنتواند گذشتن از کیوان

36. برو محاسن اخلاق چون رطب بر بار

    درو فنون فضایل چو دانه در رمان

37. چو بر صحیفه املی روان شود قلمش

    زبان طعن نهد در بلاغت سحبان

38. چنان رمند و دوند اهل بدعت از نظرش

    که از مسیحا دجال و از عمر شیطان

39. به ناز و نعمتش امروز حق نظر کردست

    امید هست که فردا به رحمت و رضوان

40. کسان ذخیره دنیا نهند و غله او

    هنوز سنبله باشد که رفت در میزان

41. بزرگوارا شرح معالیت که دهد

    که فکر واصف ازو منقطع شود حیران

42. به گرد نقطه عالم سپهر دایره گرد

    ندید شبه تو چندانکه می کند دوران

43. که دید تشنه ریان بجز تو در افاق

    به عدل و عفو و کرم تشنه وز ادب ریان

44. خدای را به تو فضلی که در جهان دارد

    کدام شکر توان گفت در مقابل آن

45. خنک عراق که در سایه حمایت تست

    حمایت تو نگویم عنایت یزدان

46. ز بأس تو نه عجب در بلاد فرس و عرب

    که گرگ بر گله یارا نباشدش عدوان

47. بر درخت امیدت همیشه باد که نیست

    به دور عدل تو جز بر درخت بار گران

48. سپهر با تو به رفعت برابری نکند

    که شرمسار بود مدعی بلا برهان

49. چو حصر منقبتت در قلم نمی آید

    چگونه وصف تو گوید زبان مدحت خوان

50. من این قصیده به پایان نمی توانم برد

    که شرح مکرمتت را نمی رسد پایان

51. به خاطرم غزلی سوزناک می گذرد

    زبانه می زند از تنگنای دل به زبان

52. درون خانه ضرورت چو آتشی باشد

    به اتفاق برون آید از دریچه دخان

53. نخواستم دگر این باد عشق پیمودن

    ولیک می نتوان بستن آب طبع روان