در سیرت پادشاهان حکایت دهم
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/در-سیرت-پادشاهان-حکایت-دهم

متن در سیرت پادشاهان حکایت دهم

1. بر بالین تربت یحیی پیغامبر علیه السلام معتکف بودم در جامع دمشق که یکی از ملوک عرب که به بی انصافی منسوب بود اتفاقا بزیارت آمد و نماز و دعا کرد و حاجت خواست

   در مسجد جامع دمشق، بر سر مزار حضرت یحیی پیامبر (علیه السلام) اعتکاف کرده بودم که دیدم یکی از سران عرب که به بی‌انصافی معروف بود، به زیارت آمد و نماز خواند و دعا کرد و از خداوند تقاضا کرد

2. درویش و غنی بنده این خاک درند

   وآنان که غنی ترند محتاج ترند

   هم انسان‌های فقیر و هم انسان‌های ثروتمند، همگی بنده‌ی خاک این درگاه هستند؛ بلکه آنانکه ثروتمندتر هستند، بیشتر به این درگاه احتیاج دارند.

3. آنگه مرا گفت از آنجا که همت درویشانست و صدق معاملت ایشان خاطری همراه من کنید که از دشمنی صعب اندیشه ناکم گفتمش بر رعیت ضعیف رحمت کن تا از دشمن قوی زحمت نبینی

   پس از نذر و نیاز، به من گفت: «از آنجاییکه درویشان بلندنظر هستند و در دعا و عباداتشان اخلاص دارند، توجهی به من کنید چرا که از دشمنی سرسخت ترسناکم» به او گفتم: «بر زیردستان ضعیف رحم کن تا از سوی دشمن قوی دچار زحمت نشوی»

4. ببازوان توانا و قوت سردست

   خطاست پنجه مسکین ناتوان بشکست

   این کاری اشتباه است که با بازوان قوی و زور سر دست، پنجه‌ی انسان بیچاره‌ی ضعیف را بشکنی

5. نترسد آنکه بر افتادگان نبخشاید

   که گر ز پای درآید کسش نگیرد دست

   آیا کسی که ناتوانان (که بر خاک افتاده‌اند) را نمی‌بخشد، از آن روز نمی‌ترسد که اگر خودش از پا درآمد و ناتوان شد، دیگر کسی به او کمک نخواهد کرد؟

6. هر آنکه تخم بدی کشت و چشم نیکی داشت

   دماغ بیهده پخت و خیال باطل بست

   هر کسی که بذر بدی کاشت ولی انتظار داشت که در عوض آن نیکی ببیند، فکر بیهوده‌ای در سر پرورانده است و خیالبافی کرده است.

7. ز گوش پنبه برون آرو داد خلق بده

   و گر تو میندهی داد روز دادی هست

   پنبه‌ای را که در گوش فرو کرده‌ای تا سخن حق را نشنوی، از گوشت بیرون بیاور و حق مردم را به ایشان برگردان چرا که اگر تو حساب آنان را ندهی، یک روز حساب و کتاب هم هست که از تو حسابرسی خواهد شد

8. بنی آدم اعضای یکدیگرند

   که در آفرینش ز یک گوهرند

   فرزندان آدم عضوی از یکدیگر هستند چرا که در هنگام آفرینش از یک گوهر به وجود آمده اند.

9. چو عضوی بدرد آورد روزگار

   دگر عضوها را نماند قرار

   اگر روزگار موجب رنجش یک عضو شود، اعضای دیگر صبر و قرار خود را از دست می‌دهند

10. تو کز محنت دیگران بیغمی

    نشاید که نامت نهند آدمی

    ای کسی که از رنج دیگران ناراحت نیستی! تو شایسته‌ی نام انسان نیستی