اگر دستم رسد روزی که انصاف از تو بستانم
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/من-آن-مرغ-سخندانم

متن اگر دستم رسد روزی که انصاف از تو بستانم

1. اگر دستم رسد روزی که انصاف از تو بستانم

   قضای عهد ماضی را شبی دستی برافشانم

   اگر روزی بیاید که بتوانم حقم را از تو بگیرم، برای جبران مافات، یک شب به دست افشانی (رقص دست‌ها) می‌پردازم.

2. چنانت دوست می دارم که گر روزی فراق افتد

   تو صبر از من توانی کرد و من صبر از تو نتوانم

   آن قدر تو را دوست دارم که اگر یک روز جدا شویم، تو می‌توانی دوری من را تحمل کنی اما من نمی‌توانم.

3. دلم صد بار می گوید که چشم از فتنه بر هم نه

   دگر ره دیده می افتد بر آن بالای فتانم

   در دل صد بار به خودم می‌گویم که در برابر فتنه معشوق، چشمانت را ببند. اما در راه دیگر، چشمانم به قد و بالای آن محبوب بسیار زیبا می‌افتد.

4. تو را در بوستان باید که پیش سرو بنشینی

   و گر نه باغبان گوید که دیگر سرو ننشانم

   در بوستان، تو باید در کنار سرو بنشینی چرا که در غیر اینصورت، باغبان خواهد گفت که دیگر سروی نخواهم کاشت.

5. رفیقانم سفر کردند هر یاری به اقصایی

   خلاف من که بگرفته است دامن در مغیلانم

   دوستانم به مسافرت رفتند؛‌ هر یک به مکانی دور دست. بر خلاف من، که دامن لباسم به خار مغیلان گیر کرده است و اجازه حرکت به من نمی‌دهد.

6. به دریایی درافتادم که پایانش نمی بینم

   کسی را پنجه افکندم که درمانش نمی دانم

   در دریایی گرفتار شدم که پایانی برای آن متصور نیستم. با کسی به زورآزمایی پرداختم که چاره‌اش را نمی‌دانم.

7. فراقم سخت می آید ولیکن صبر می باید

   که گر بگریزم از سختی رفیق سست پیمانم

   دوری برایم سخت است ولی باید صبر و تحمل داشت چرا که اگر از سختی فرار کنم، آنگاه یاری سست پیمان به شمار خواهم آمد.

8. مپرسم دوش چون بودی به تاریکی و تنهایی

   شب هجرم چه می پرسی که روز وصل حیرانم

   از من نپرس که تنهایی و تاریکی دیشب را چگونه سپری کردی؟ چطور از شب دوری از من سوال می‌پرسی در حالی که در روز دیدار، سرگشته هستم.

9. شبان آهسته می نالم مگر دردم نهان ماند

   به گوش هر که در عالم رسید آواز پنهانم

   شب‌ها به آهستگی ناله می‌کنم تا شاید دردم پنهان بماند. اما این ناله پنهانی‌ام به گوش همه مردم دنیا رسید!

10. دمی با دوست در خلوت به از صد سال در عشرت

    من آزادی نمی خواهم که با یوسف به زندانم

    یک لحظه در خلوت با دوست بودن، بهتر از صد سال خوشگذرانی کردن است. من نمی‌خواهم که از زندان آزاد شوم چرا که در زندان در کنار محبوبم هستم.

11. من آن مرغ سخندانم که در خاکم رود صورت

    هنوز آواز می آید به معنی از گلستانم

    من آن پرنده خوش‌سخنی هستم که حتی زمانی که صورتم در خاک گور فرو رفته است، هنوز فریاد معنی از گلستان من به گوش می‌رسد.