بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت

متن بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت

بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت

و اندر آن برگ و نوا خوش ناله های زار داشت

بلبلی، یک برگ گل خوشرنگ در منقارش داشت. و در آن ساز و نوا ، ناله‌های غمگینانه زیبایی می‌خواند (در حالتی که برخوردار بود، نوای غمگینانه می‌سرود)
گفتمش در عین وصل این ناله و فریاد چیست

گفت ما را جلوه معشوق در این کار داشت

به او گفتم: با وجودی که به معشوق رسیده‌ای، چرا ناله و فریاد می‌کنی؟ پاسخ داد: جلوه‌گری معشوق موجب این حال ما شده است.
یار اگر ننشست با ما نیست جای اعتراض

پادشاهی کامران بود از گدایی عار داشت

اگر یار همنشین ما نشد، جای گله و شکایت نیست. او پادشاهی کامروا بود و عارش می‌شد که با گدایی همنشین شود.
در نمی گیرد نیاز و ناز ما با حسن دوست

خرم آن کز نازنینان بخت برخوردار داشت

یار آنچنان زیباست که ناز و نیاز ما اثری ندارد. خوشا به حال آن کسی که در سرنوشتش از نازنینان نصیبی داشته باشد.
خیز تا بر کلک آن نقاش جان افشان کنیم

کاین همه نقش عجب در گردش پرگار داشت

بلند شو تا جانمان را فدای قلم آن نقاشی کنیم که در هنگام گرداندن پرگار، این همه نقش شگفت انگیز به وجود آورده است (در گردش روزگار شگفتی‌های بسیاری آفریده است)
گر مرید راه عشقی فکر بدنامی مکن

شیخ صنعان خرقه رهن خانه خمار داشت

اگر خواهان قدم نهادن در راه عشق هستی، از بدنام شدن نترس. شیخ صنعان، خرقه‌اش را برای خریدن شراب، در نزد شراب فروش گرو گذاشته بود.
وقت آن شیرین قلندر خوش که در اطوار سیر

ذکر تسبیح ملک در حلقه زنار داشت

حال آن قلندر دوست‌داشتنی خوش باشد که در حالات سیر و سلوک خود، کمربند زرتشتیان را به کمر حلقه زده بود و در زیر آن، ذکر حمد پروردگار را نگهداری می‌کرد.
چشم حافظ زیر بام قصر آن حوری سرشت

شیوه جنات تجری تحتها الانهار داشت

در زیر بام قصر آن حوری صفت، اشک چشم حافظ همانند جوی آبی در زیر درختان آن باغ روان بود. (اشاره به آیه 25 سوره بقره که در آن بهشت اینگونه توصیف شده است: باغ‌هایی که از زیر درختان آن جویبارها جاریند)