صبر کن ای دل که صبر سیرت اهل صفاست
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/صبر-کن-ای-دل-که-صبر-سیرت-اهل-صفاست

متن صبر کن ای دل که صبر سیرت اهل صفاست

1. صبر کن ای دل که صبر سیرت اهل صفاست

   چاره عشق احتمال شرط محبت وفاست

   ای دل صبر پیشه کن که صبر، سیره و طریقه‌ی اهل صفا و صوفیان است. تحمل کردن چاره‌ی عشق است و وفاداری شرط دوستی است.

2. مالک رد و قبول هر چه کند پادشاست

   گر بزند حاکمست ور بنوازد رواست

   او که صاحب اختیار قبول کردن یا رد کردن خواسته‌های ماست، هر کار که کند، پادشاه و مختار است. اگر بزند حکمش رواست و اگر مورد لطف و محبت قرار دهد، کارش بجاست.

3. گر چه بخواند هنوز دست جزع بر دعاست

   ور چه براند هنوز روی امید از قفاست

   اگر ما را به سوی خود بطلبد، باز هم ناله و زاری و دعاگویی ما قطع نمی‌شود. اگر ما را از خود دور کند، هنوز امیدواریم که از پشت سر ما را بطلبد.

4. برق یمانی بجست باد بهاری بخاست

   طاقت مجنون برفت خیمه لیلی کجاست

   رعد و برق از سمت یمن در آسمان ظاهر شد و باد بهاری وزیدن گرفت. صبر و تحمل مجنون تمام شد؛ بگو که خیمه‌ی لیلی کجاست؟

5. غفلت از ایام عشق پیش محقق خطاست

   اول صبحست خیز کآخر دنیا فناست

   در نظر محقق، غفلت کردن از دوران عشق، اشتباه است. ابتدای صبح است؛ بلند شو که دنیا، آخرش نیستی است.

6. صحبت یار عزیز حاصل دور بقاست

   یک دمه دیدار دوست هر دو جهانش بهاست

   همنشینی با یار گرانقدر، ثمره‌ی دوران زندگی است. یک لحظه دیدار یار به اندازه‌ی دنیا و آخرت ارزش دارد.

7. درد دل دوستان گر تو پسندی رواست

   هر چه مراد شماست غایت مقصود ماست

   اگر تو می‌پسندی، در دل کردن دوستان مجاز است. هر چیزی که شما بخواهید، همان نهایت هدف ماست.

8. بنده چه دعوی کند حکم خداوند راست

   گر تو قدم می نهی تا بنهم چشم راست

   غلام و بنده چه کاره است که بخواهد ادعایی داشته باشد؛ تنها مالک و خداوند می‌توان حکم و فرمان صادر کند. اگر می‌خواهی قدم بگذاری بگو تا چشمم را در راهت بگذارم

9. از در خویشم مران کاین نه طریق وفاست

   در همه شهری غریب در همه ملکی گداست

   مرا از درگاه خود طرد نکن که این راه و رسم وفاداری نیست. عاشق هر کجا که باشد، غریب و گداست.

10. با همه جرمم امید با همه خوفم رجاست

    گر درم ما مسست لطف شما کیمیاست

    با وجود همه‌ی گناهانی که مرتکب شده‌ام، همچنان امیدوارم. با همه‌ی ترسی که دارم، در دل امید دارم؛ چرا که اگر سکه‌ی ما مسی و بی‌ارزش است، لطف شما همچون کیمیایی است که می‌تواند سکه‌ی ما را به طلا تبدیل کند.

11. سعدی اگر عاشقی میل وصالت چراست

    هر که دل دوست جست مصلحت خود نخواست

    ای سعدی! اگر عاشق راستین هستی، چرا در دل آرزوی رسیدن به معشوق داری؟! این میل و آرزو با عشق حقیقی جور در نمی‌آید چرا که کسی که در پی راضی کردن دوست است، دیگر نباید دنبال مصلحت خودش باشد.