شب فراق نخواهم دواج دیبا را
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/شب-فراق-نخواهم-دواج-دیبا-را

متن شب فراق نخواهم دواج دیبا را

1. شب فراق نخواهم دواج دیبا را

   که شب دراز بود خوابگاه تنها را

   در شبی که از محبوب دور هستم، روانداز ابریشمی نفیس را نمی‌خواهم چرا که برای کسی که تنها خوابیده است، شب طولانی است.

2. ز دست رفتن دیوانه عاقلان دانند

   که احتمال نماندست ناشکیبا را

   عاقلان از دست رفتن دیوانه را درک می‌کنند چرا که برای انسان ناشکیبا، تحملی باقی نمانده است.

3. گرش ببینی و دست از ترنج بشناسی

   روا بود که ملامت کنی زلیخا را

   اگر او را ببینی و بتوانی دستت را از ترنج تشخیص بدهی (همانند مهمانان زلیخا، بجای ترنج دستت را نبری) آنگاه می‌توانی زلیخا را سرزنش کنی.

4. چنین جوان که تویی برقعی فروآویز

   و گر نه دل برود پیر پای برجا را

   با این جوانی‌ای که داری، بهتر است که روبنده‌ای بر چهره‌ات بگذاری که در غیر اینصورت، دل پیران استوار را هم خواهی ربود.

5. تو آن درخت گلی کاعتدال قامت تو

   ببرد قیمت سرو بلندبالا را

   تو همانند درخت گلی هستی که راستی قامت تو، سرو بلندبالا را از سکه می‌اندازد

6. دگر به هر چه تو گویی مخالفت نکنم

   که بی تو عیش میسر نمی شود ما را

   از این پس، مخالفتی با آنچه تو می‌گویی نخواهم کرد چرا که بدون (رضایت) تو ما نمی‌توانیم عیش و خوشی‌ای داشته باشیم.

7. دو چشم باز نهاده نشسته ام همه شب

   چو فرقدین و نگه می کنم ثریا را

   هر شب، چشمانم را باز نگه داشته‌ام و نشسته‌ام و مثل فرقدین به خوشه پروین نگاه می‌کنم.

8. شبی و شمعی و جمعی چه خوش بود تا روز

   نظر به روی تو کوری چشم اعدا را

   چه خوش است یک شب تا صبح، همراه با شمعی با آسودگی و به کوری چشم دشمنان، به چهره تو نگاه کنم. 

9. من از تو پیش که نالم که در شریعت عشق

   معاف دوست بدارند قتل عمدا را

   من از دست تو پیش چه کسی ناله کنم؟‌ چرا که در مذهب عشق، دوستی را که به عمد مرتکب قتل (عاشق خود) شده است، می‌بخشند.

10. تو همچنان دل شهری به غمزه ای ببری

    که بندگان بنی سعد خوان یغما را

    تو همچنان با یک نگاه غمزه آلود، دل مردم یک شهر را می‌بری. همانگونه که غلامان بنی‌سعد، خوان یغما را تاراج کردند.

11. در این روش که تویی بر هزار چون سعدی

    جفا و جور توانی ولی مکن یارا

    با این شیوه‌ای که تو در پیش گرفته‌ای، قادر هستی که به هزاران نفر مثل سعدی جور و جفا نمایی ولی ای دوست این کار را نکن!