بیخ

کز من نه دگر بیخ و بنی ماند و نه شاخی

از تیشه هیزم شکن و اره نجار

خشک شد بیخ طرب راه خرابات کجاست

تا در آن آب و هوا نشو و نمایی بکنیم

رعیت چو بیخند و سلطان درخت

درخت ای پسر باشد از بیخ سخت

مکن تا توانی دل خلق ریش

وگر می کنی می کنی بیخ خویش

بلای عشق تو بنیاد زهد و بیخ ورع

چنان بکند که صوفی قلندری آموخت

مهرگیاه عهد من تازه ترست هر زمان

ور تو درخت دوستی از بن و بیخ برکنی

خیال روی تو بیخ امید بنشاندست

بلای عشق تو بنیاد صبر برکندست

گر نظری کنی کند کشته صبر من ورق

ور نکنی چه بر دهد بیخ امید باطلم

هر که می ورزد درختی در سرابستان معنی

بیخش اندر دل نشاند تخمش اندر جان بکارد

این آب داد بیخ درختان تشنه را

شاخ برهنه پیرهن نوبهار کرد

اگر ز باغ رعیت ملک خورد سیبی

برآورند غلامان او درخت از بیخ

بعد از آن دیدمش زن خواسته و فرزندان خاسته و بیخ نشاطش بریده و گل هوسش پژمریده پرسیدمش چه گونه ای و چه حالتست گفت تا کودکان بیاوردم دگر کودکی نکردم

از حیاتش رمقی مانده بود برگ درختان خوردن گرفت و بیخ گیاهان برآوردن تا اندکی قوت یافت سر در بیابان نهاد و همی رفت تا تشنه و بی طاقت بسر چاهی رسید

کاربردهای بیخ